Web Sitesi Hızlandırma: 10 Etkili Yöntem
zafer ak
Yazar
Web Sitesi Hızı Neden Önemli?
Google araştırmalarına göre, 3 saniyeden uzun yüklenen sitelerden kullanıcıların %53'ü ayrılıyor. Sayfa hızı hem SEO sıralaması hem de dönüşüm oranı için kritik faktördür.
1. Resim Optimizasyonu
Sıkıştırma: TinyPNG, ImageOptim gibi araçlarla resimleri sıkıştırın. %60-80 boyut küçültme mümkün.
Modern Formatlar: WebP formatı kullanın (JPEG'den %25-35 daha küçük). AVIF formatı daha da iyi ama tarayıcı desteği sınırlı.
Lazy Loading: Görünmeyen resimleri sonradan yükleyin. <img loading="lazy"> attribute kullanın.
Responsive Images: srcset ile farklı ekran boyutları için farklı resim boyutları sunun.
Doğru Boyutlandırma: 4000x3000px resmi 300x200px alanda göstermeyin. Gereken boyutta kullanın.
2. Caching (Önbellekleme)
Browser Caching: .htaccess ile statik dosyaları tarayıcıda önbelleğe alın.
ExpiresByType image/jpeg "access plus 1 year" ExpiresByType text/css "access plus 1 month"
Server-side Caching:
- WordPress: WP Rocket, W3 Total Cache, LiteSpeed Cache
- Laravel: Redis, Memcached
CDN (Content Delivery Network): Cloudflare, KeyCDN, BunnyCDN. Statik dosyaları dünya geneline dağıtın.
3. Minification (Küçültme)
CSS Minification: Boşlukları, yorumları kaldırın. style.css → style.min.css
JavaScript Minification: UglifyJS, Terser. script.js → script.min.js
HTML Minification: Gereksiz whitespace kaldırın.
Araçlar: Webpack, Gulp, Grunt, Parcel.
4. CSS ve JavaScript Optimizasyonu
Combine Files: 10 ayrı CSS dosyası yerine 1 combined.css.
Critical CSS: Sayfa yukarı (above-the-fold) için gerekli CSS'i inline ekleyin. Geri kalanını async yükleyin.
Defer JavaScript: <script defer src="script.js">
Async JavaScript: <script async src="analytics.js">
Tree Shaking: Kullanılmayan kodu temizleyin (Webpack).
5. Sunucu Optimizasyonu
PHP Versiyonu: PHP 8.2 kullanın (PHP 7.4'ten %30 daha hızlı).
HTTP/2 veya HTTP/3: Multiplexing ile daha hızlı yükleme.
GZIP Compression: Text dosyaları %70 küçülür.
LiteSpeed vs Apache: LiteSpeed 3-4x daha hızlı.
Database Optimization: MySQL query cache. Index kullanımı. Gereksiz sorgu temizliği.
6. Eklenti ve Script Azaltma
WordPress: 20+ eklenti yavaşlatır. Sadece gerekenleri tutun. Query Monitor ile yavaş eklentileri tespit edin.
3rd Party Scripts: Google Analytics, Facebook Pixel, Hotjar gibi scriptleri async yükleyin. Google Tag Manager kullanın.
7. Database Optimizasyonu
WordPress:
- wp_postmeta, wp_options tablolarını temizleyin
- Transients silin
- Revisions sınırlayın (10 revizyon yeterli)
- WP-Optimize eklentisi kullanın
Laravel:
- Eager Loading: N+1 query problemini çözün
- Index kullanın
- Query Caching
- Chunk ile büyük veriyi parçalayın
8. Hosting Seçimi
Shared Hosting: 100-500 ziyaretçi/gün (başlangıç için).
VPS: 500-10.000 ziyaretçi/gün. Root erişimi. Özel konfigürasyon.
Cloud Hosting: DigitalOcean, AWS, Google Cloud. Otomatik ölçeklendirme.
Managed WordPress: Kinsta, WP Engine. Özelleştirilmiş WordPress hosting.
CDN + Static Hosting: Jamstack yaklaşımı. Netlify, Vercel. Çok hızlı ama dinamik içerik sınırlı.
9. Font Optimizasyonu
Font Loading: font-display: swap kullanın. FOIT (Flash of Invisible Text) engelleyin.
Subset Fonts: Sadece kullandığınız karakterleri yükleyin. Latin karakter seti yeterli.
Variable Fonts: Tek dosyada çoklu ağırlıklar.
System Fonts: Arial, Helvetica, San Francisco (Apple). Yükleme yok, anında render.
10. Monitoring ve Testing
Google PageSpeed Insights: Mobile ve Desktop skorları.
GTmetrix: Waterfall analizi. Detaylı raporlar.
WebPageTest: Farklı lokasyonlardan test.
Lighthouse: Chrome DevTools'da built-in.
Pingdom: Uptime monitoring. Performans tracking.
Hedef Metrikler
First Contentful Paint (FCP): < 1.8s (iyi)
Largest Contentful Paint (LCP): < 2.5s (iyi)
Cumulative Layout Shift (CLS): < 0.1 (iyi)
Time to Interactive (TTI): < 3.8s (iyi)
Total Blocking Time (TBT): < 200ms (iyi)
Sonuç
Web sitesi hızlandırma tek seferlik bir iş değil, sürekli optimizasyon gerektirir. Yukarıdaki yöntemleri uygulayarak %50-70 hız artışı sağlayabilirsiniz. PageSpeed Insights skorunuzu 90+ yapmanız mümkün.